Adresatem nowego podatku mają być podatnicy CIT (polscy rezydenci podatkowi), jak również podatkowe grupy kapitałowe i podmioty prowadzące działalność poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład, którzy:
- poniosą stratę ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych lub
- osiągną udział dochodów ze źródeł przychodów innych niż zyski kapitałowe w przychodach innych, niż te uzyskane z zysków kapitałowych, w wysokości nie większej niż 1%.
W ustawie zostały przewidziane wyłączenia w stosowaniu minimalnego podatku dochodowego od osób prawnych w odniesieniu do podatników, którzy pomimo spełnienia jednego z ww. warunków są m.in.:
- podmiotami rozpoczynającymi prowadzenie działalności, w roku rozpoczęcia działalności oraz kolejno następujących po sobie 2 latach podatkowych następujących bezpośrednio po tym roku – z zastrzeżeniem podmiotów utworzonych w wyniku określonych form przekształceń, tj. operacji restrukturyzacyjnych, o których mowa w art. 19 ust. 1a ustawy o CIT,
- przedsiębiorstwami finansowymi w rozumieniu art. 15c ust. 16 ustawy o CIT (m.in. banki, SKOKi, zakłady ubezpieczeń, reasekuracji i fundusze inwestycyjne otwarte i AFI),
- podatnikami, którzy w roku podatkowym uzyskali przychody niższe o co najmniej 30% w stosunku do przychodów uzyskanych w roku podatkowym bezpośrednio poprzedzającym ten rok podatkowy,
- podmiotami funkcjonującymi w prostej strukturze organizacyjnoprawnej, bez rozbudowanych powiązań – tj. w których udziałowcami, akcjonariuszami albo wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne, a spółka podatnik nie posiada udziałów (akcji) w kapitale innej spółki, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym,
- podmiotami wchodzącymi w skład grupy co najmniej dwóch spółek, w której jedna spółka posiada przez cały rok podatkowy bezpośrednio 75% udział odpowiednio w kapitale zakładowym, kapitale akcyjnym lub udziale kapitałowym pozostałych spółek wchodzących w skład tej grupy, jeżeli rok podatkowy spółek obejmuje ten sam okres oraz obliczony za rok podatkowy udział łącznych dochodów spółek w ich łącznych przychodach jest większy niż 1%.
Podstawę opodatkowania stanowić będzie, co do zasady, suma określonych w przepisie przychodów i kosztów, na którą składa się:
- kwota odpowiadająca 4% wartości przychodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych osiągniętych przez podatnika w roku podatkowym,
- poniesione na rzecz podmiotów powiązanych koszty finansowania dłużnego w takiej części, w jakiej koszty te przewyższają kwotę obliczoną według wzoru zawartego w przepisie,
- wartość odroczonego podatku dochodowego wynikająca z ujawnienia w rozliczeniach podatkowych niepodlegającej dotychczas amortyzacji wartości niematerialnej i prawnej w zakresie, w jakim skutkuje ona zwiększeniem zysku brutto albo zmniejszeniem straty brutto, a także
- poniesione bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotów powiązanych lub podmiotów z państwa lub terytorium stosującego szkodliwą konkurencję podatkową koszty nabycia określonych usług lub praw niematerialnych (chodzi o koszty wcześniej objęte limitowaniem na podstawie art. 15e ustawy o CIT) w części, w jakiej koszty te łącznie w roku podatkowym przekraczają o 3 000 000 zł kwotę obliczoną według wzoru wskazanego w przepisie.
Stawka minimalnego podatku dochodowego została określona w wysokości 10% podstawy opodatkowania.
Minimalny podatek dochodowy od osób prawnych będzie obliczany rocznie i wpłacany na rachunek urzędu skarbowego w terminie złożenia deklaracji podatkowej (do końca trzeciego miesiąca roku następnego). Podatnicy będą zobowiązani do wykazywania w rocznym zeznaniu podatkowym podstawy opodatkowania, dokonanych jej pomniejszeń, a także kwoty minimalnego podatku dochodowego.
Kwotę zapłaconego za dany rok minimalnego podatku dochodowego będzie można odliczyć od podatku CIT w zeznaniu podatkowym za kolejno następujące po sobie 3 lata podatkowe następujące bezpośrednio po roku, w którym podatnik wpłacił minimalny podatek dochodowy.